Pétain, een goede zet voor textiel?
MUSEUM VAN DE LINTNIJVERHEID
Pétain, een goede zet voor textiel?
Présenté par : Olivier Clynckemaillie, Conservateur-Directeur, Délégué général
Vandaag gaan we naar Vichy om de duistere wateren van het Hôtel du Parc te doorgronden! Maarschalk, we zijn vertrokken! In 1943, doen de Franse overheidsdiensten beroep op tekanaar Daniel Laborne (1902-1990). Hij was met name bekend omwille van zijn reeks “Lariflette” (1939-1988, waarin hij de avonturen van Désirée Lariflette vertelt, een doorsnee Fransman die als soldaat vocht tijdens de Tweede Wereldoorlog) en zijn humoristische producties voor de krant Ouest-France. In het begin van zijn carrière werkte Daniel Laborne als industrieel ontwerper in een fabriek, voordat hij aan de slag ging bij de pers.
In 1943 deed de officiële propagandadienst van het Franse Ministère de la Production Industrielle et des Communications van Pétain beroep op de diensten van deze populaire tekenaar, om het personage van Père Lafouine, de voddenhandelaar van zijn land, te creëren. Het doel: zoveel mogelijk burgers aanzetten om hun oude kleding en andere vodden om te ruilen en ze een tweede leven te geven in de officiële “stoffenwinkels”. Deze werden opgericht in 1941 en waren aanwezig aan beide kanten van de demarcatielijn (die zal worden opgeheven op 1 maart 1941). Ze verzamelden allerhande stof voor de confectie van nieuwe kleding, waardoor deze winkels op heel wat respect van de burgers konden rekenen (hetgeen nu ondenkbaar is).
Naast de politieke draagwijdte, richt de tekenkunst van Daniel Laborne (waarvan een ander exemplaar in handen is van het Musée Carnavalet in Parijs) zich in de eerste plaats op alle doorsnee Fransmannen. Père Lafouine vertoont zelfs een bepaalde gelijkenis met bepaalde personages uit de populaire stripreeksen die tot het Franse erfgoed behoren. We denken hierbij met name aan “Les Pieds Nickelés” op het moment waarop ze werden getekend door Louis Forton (1879-1934): dezelfde spot, dezelfde volkse gelukzaligheid en dezelfde karikaturale trekken... met een bepaalde vorm van weerstand tegen de vijand! Volgens geschiedkundigen was het avontuur van de stoffenwinkels echter geen succes voor de consument. Voor de propaganda die werd ingevoerd door Philippe Pétain en zijn volgelingen was het één van de belangrijkste argumenten om de massa te verzamelen rond een vaderlijke en “goedaardige” dienende figuur, de Maarschalk.
Het antwoord op de vraag die aan het begin van het artikel werd gesteld, “Pétain, een goede zet voor textiel?”, is dus zeer... weloverwogen, het water in Vichy was zeer duister, of zelfs onrustig en onstuimig!
Meer informatie over het Museum van de Lintnijverheid
